Wat is COPD - De oorzaak van COPD
De voornaamste oorzaak van COPD is roken maar daarnaast zijn er ook heel wat factoren die bepalen of u COPD krijgt of niet. In de westerse wereld heeft ongeveer 90% van de patiënten met COPD een belangrijke rookvoorgeschiedenis. Op wereldschaal is dit ongeveer 80% omdat er naast roken, ook andere blootstellingen spelen. Typisch zijn de werkomstandigheden en verbranden van natuurlijke producten in slecht verluchte huizen voor koken en verwarming.
Extra informatie over de oorzaak van COPD
Roken
Roken is de belangrijkste risicofactor voor COPD. Hoe meer en hoe langer u rookt, hoe groter het risico. De ernst en duur van uw rookgedrag wordt uitgedrukt in pakjaren. Dit zijn het aantal jaren dat u 1 pakje per dag gerookt hebt. Als u 2 pakjes per dag rookt gedurende 1 jaar heeft u 2 pakjaren gerookt. Er wordt aangenomen dat het risico op COPD echt speelt vanaf ongeveer 10 pakjaren. Pijprokers, sigarenrokers en mensen die blootstaan aan 'meeroken' vallen ook binnen de risicogroep. Ook het roken van hashjes is schadelijk en kan COPD veroorzaken.
Leeftijd
De meeste mensen krijgen pas op latere leeftijd COPD ook wanneer ze al jaren gestopt zijn met roken. Roken beschadigt de longen maar dit wordt meestal niet opgemerkt omdat er veel reserve is. Met de leeftijd wordt deze reserve kleiner en zal de aandoening die progressief is, alsnog worden opgemerkt. De diagnose van COPD is relatief zeldzaam onder de leeftijd van 40 jaar.
Erfelijke ziekte
Niet alle rokers krijgen COPD. Slecht 3 op 10 rokers ontwikkelen COPD op oudere leeftijd. Dit wil zeggen dat er voor elke 3 rokers, ook 7 rokers rondlopen die evenveel roken of gerookt hebben maar nooit COPD gaan krijgen. Dit heeft vooral te maken met een combinatie van genetische factoren die niet gekend zijn. In sommige gevallen is een duidelijke erfelijke ziekte de oorzaak van COPD. Bij alpha-1 antitrypsine tekort, een erfelijke ziekte die in families voorkomt, wordt het eiwit alpha-1 niet voldoende aangemaakt. Dat eiwit is nodig om de longen te beschermen tegen allerlei schadelijke factoren, ook sigarettenrook.
Toxische dampen, fijn stof en biomassa
Bij een kleinere groep van patiënten is een langdurige blootstelling aan giftige stoffen of kleine stofdeeltjes de oorzaak van COPD. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren tijdens het werk maar ook thuis. Het kan gaan om verschillende soorten stoffen, waaronder houtstof, uitlaatgassen, chemische stoffen en asbest.
Vroeggeboorte, astma en longontstekingen
Slecht behandeld astma kan tot COPD leiden, net als het hebben van veel longontstekingen. In beide gevallen ontstaat er langzaam lichte schade en verlittekening aan de luchtwegen en longen, die uiteindelijk resulteert in COPD. Vroeggeboorte gaat dikwijls gepaard met onvoldoende longgroei. Bij versneld verlies nadien zal vlugger COPD worden vastgesteld.